नेपालका शाहवंशीय राजाहरुको पुख्र्यौली थलो राजस्थानको चित्तौडगढ हो । चित्तौडगढका संस्थापक चन्द्रवंशी भट्टारक ऋषिराज राणाजी हुन् । भट्टारक ऋषिराज राणाजीपछि यसै वंशका तेत्तीसौं राजा भूपति राणाजी रावका उदयबम, फत्तेसिंह र मनमथ गरी ३ छोराहरु र सदल नाम छोरी निकै सुन्दरी हुनाले मुसलमान शासकले विवाह गर्न खोजे तर राजा भूपति राणा रावले नदिएपछि चित्तौडगढमाथि आक्रमण गरी ध्वस्त पारियो । राजा भूपति राणा राव छोरा फत्तेसिंह लगायत धेरै भारदारहरु युद्धमा मारिए । सदलले आत्महत्या गरिन । बचेका मानिसहरुमध्ये मनमथ उज्जैन गए । मनमथका कान्छा छोरा भूपाल राणाजी राव दाजुसँग झगडा भएपछि उज्जैनबाट उत्तरतर्फ लाग्दै नेपालको रिडी आइपुगे ।
एकीकरण अघिका गोर्खाका विभिन शाहवंशीय राजाहरूको शासन अवधि
- द्रव्य शाह वि.सं. → १६१६–१६२७ (वि.सं. १६१६ भदौ २५ मा गोरखाका राजा भएका
- पुरन्दर (पूर्ण) शाह → वि.सं. १६२७–१६६२
- छत्र शाह → वि.सं. १६६२–१६६३ (७ महिनामात्र राज्य गरी असामयिक रुपमा ज्यान गुमाएका ।)
- राम शाह → वि.सं. १६६३–१६९३ (यिनी छत्र शाहका भाई हुन् । छत्रशाह निसन्तान भएकोले राम शाह राजा हुन पाएका हुन् । )
- डम्बर शाह वि.सं. → १६९३–१७०१
- कृष्ण शाह वि.सं. → १७०१–१७०७
- रूद्र शाह वि.सं. → १७०७–१७२८
- पृथ्वीपति शाह वि.सं. → १७२८–१७७३
- नरभूपाल शाह वि.सं. → १७७३–१७९९
पृथ्वीपति शाहका छोरा वीरभद्र शाहको युवराज अवस्थामै निधन भएको र उनका भाईहरु पनि प्रभावशाली नदेखिएकाले पृथ्वीपति शाहपछि उनका नाति नरभूपाल शाह राजा बनेका हुन् । गोरखा राज्यको स्थापना द्रव्य शाहले वि.सं. १६१६ भाद्र २५ मा गरे । द्रव्य शाहले गोर्खा राज्य स्थापना गरेझै यशोब्रम्ह शाहले लमजुङ राज्य स्थापना गरे ।
नेपालको एकीकरण पछिका शाहवंशीय
राजाहरू
क्र.सं.
|
राजाहरू
|
समयावधि (वि.सं.)
|
१
|
पृथ्वीनारायण शाह
|
१७९९–१८३१
|
२
|
प्रतापसिंह शाह
|
१८३१–१८३४
|
३
|
रणबहादुर शाह
|
१८३४–१८५५
|
४
|
गीर्वाणयुद्ध शाह
|
१८५५–१८७३
|
५
|
राजेन्द्र विक्रम शाह
|
१८७३–१९०४
|
६
|
सुरेन्द्र विक्रम शाह
|
१९०४–१९३८
|
७
|
युवराज त्रैलोक्य वीर विक्रम शाह
|
|
८
|
पृथ्वी वीर विक्रम शाह
|
१९३८–१९६८
|
९
|
त्रिभुवन वीर विक्रम शाहदेव
|
१९६८–२०११
|
१०
|
महेन्द्र वीर विक्रम शाहदेव
|
२०११–२०२८
|
११
|
वीरेन्द्र वीर विक्रम शाहदेव
|
२०२८–२०५८
|
१२
|
दीपेन्द्र वीर विक्रम शाहदेव
|
३ दिन अचेत अवस्थामा नै
|
१३
|
ज्ञानेन्द्र वीर विक्रम शाहदेव
|
२०५८/२/२२–२०६५/२/१५
|
नेपालका प्रधानमन्त्रीहरू
क्र.सं.
|
नाम
|
समयावधि (वि.सं.)
|
१
|
भिमसेन थापा
|
१८६३–१८९४
|
२
|
रङ्गनाथ पौडेल
|
१८९४–१८९५
|
३
|
पुष्कर शाह
|
१८९५–१८९६
|
४
|
रणजङ्ग पाण्डे
|
१८९६–१९००
|
५
|
माथवरसिंह थापा
|
१९००–१९०२
|
६
|
फत्तेजङ्ग शाह
|
१९०२–१९०३
|
७
|
जङ्गबहादुर राणा
|
१९०३–१९०६
|
८
|
बमबहादुर राणा
|
१९०६–१९०७
|
९
|
जङ्गबहादुर राणा
|
१९०७–१९३३
|
१०
|
रणोद्दीप सिंह
|
१९३३–१९४२
|
११
|
वीरशमशेर ज.ब.रा.
|
१९४२–१९५७
|
१२
|
देवशमशेर ज.ब.रा.
|
१९५७–१९५८
|
१३
|
चन्द्रशमशेर ज.ब.रा.
|
१९५८– १९८६
|
१४
|
भिमशमशेर ज.ब.रा
|
१९८६–१९८९
|
१५
|
जुद्वशमशेर ज.ब.रा
|
१९८९–२००२
|
१६
|
पद्मशमशेर ज.ब.रा
|
२००२–२००५
|
१७
|
मोहनशमशेर ज.ब.रा
|
२००५–२००८ कार्तिक
|
१८
|
मातृकाप्रसाद कोइराला
|
२००८ मंसिर १–२००९ श्रावण २६
|
१९
|
मातृकाप्रसाद कोइराला
|
२०१० आषाढ २–२०११ फागुन १९
|
२०
|
टंकप्रसाद आचार्य
|
२०१२ माघ १३–२०१४ आषाढ १४
|
२१
|
डा.के.आई.सिंह
|
२०१४ श्रावण ११–२०१४ कात्र्तिक
२९
|
२२
|
विश्वेश्वरप्रसाद कोइराला
|
२०१६ जेठ १३–२०१७ पौष १
|
२३
|
डा. तुलसी गिरी
|
२०१९ चैत २०–२०२० पौष ८
|
२४
|
डा. तुलसी गिरी
|
२०२० पौष १४–२०२१ माघ १३
|
२५
|
सूर्यबहादुर थापा
|
२०२१ माघ १३–२०२२ माघ ८
|
२६
|
सूर्यबहादुर थापा
|
२०२३ श्रावण १६–२०२५ चैत २५
|
२७
|
कीर्तिनिधि विष्ट
|
२०२५ चैत २५–२०३० श्रावण १
|
२८
|
नगेन्द्रप्रसाद रिजाल
|
२०३० श्रावण १–२०३२ मंसिर १५
|
२९
|
डा. तुलसी गिरी
|
२०३२ मंसिर १५ – २०३४ भदौ २५
|
३०
|
कीर्तिनिधि विष्ट
|
२०३४ भदौ २७– २०३६ जेठ १६
|
३१
|
सूर्यबहादुर थापा
|
२०३६ जेठ १६ –२०४० असार २९
|
३२
|
लोकेन्द्रबहादुर चन्द
|
२०४० असार २९– २०४२ चैत ७
|
३३
|
नगेन्द्रप्रसाद रिजाल
|
२०४२ चैत ८ – २०४३ असार ७
|
३४
|
मरिचमानसिंह श्रेष्ठ
|
२०४३ असार २–२०४६ चैत २४
|
३५
|
लोकेन्द्रबहादुर चन्द
|
२०४६ चैत २४–२०४७ वैशाख ६
|
३६
|
कृष्णप्रसाद भट्टराई
|
२०४७ वैशाख ६–२०४८ जेठ १५
|
३७
|
गिरिजाप्रसाद कोइराला
|
२०४८ जेठ १५ – २०५१ मसिंर १३
|
३८
|
मनमोहन अधिकारी
|
२०५१ मसिंर १३ – २०५२ भदौ २५
|
३९
|
शेरबहादुर देउवा
|
२०५२ भदौ २६–२०५३ फागुन २६
|
४०
|
लोकेन्द्रबहादुर चन्द
|
२०५३ फागुन २७–२०५४ आश्विन १८
|
४१
|
सूर्यबहादुर थापा
|
२०५४ आश्विन २० – २०५४ चैत २८
|
४२
|
गिरिजाप्रसाद कोइराला
|
२०५४ चैत ३०–२०५६
|
४३
|
कृष्णप्रसाद भट्टराई
|
२०५६ जेठ १३–२०५६ चैत ३
|
४४
|
गिरिजाप्रसाद कोइराला
|
२०५६ चैत ५–२०५८ साउन ४
|
४५
|
शेरबहादुर देउवा
|
२०५८/४/७ – २०५९/६/१८
|
४६
|
लोकेन्द्रबहादुर चन्द
|
२०५९ असोज २५–२०६०
|
४७
|
सूर्यबहादुर थापा
|
२०६०/१/२२–२०६१/१/२५
|
४८
|
शेरबहादुर देउवा
|
२०६१/२/२०–२०६१/१०/१९
|
४९
|
गिरिजाप्रसाद कोइराला
|
२०६३/१/१४–२०६५/४/३१
|
५०
|
पुष्पकमल दाहाल (प्रचण्ड)
|
२०६५/४/३१–२०६६/२/९
|
५१
|
माधवकुमार नेपाल
|
२०६६/३/११–२०६७/३/१७
|
५२
|
झलनाथ खनाल
|
२०६७ माघ २०–२०६८ भदौ ११
|
५३
|
बाबुराम भट्टराई
|
२०६८ भदौ १२–२०६९ फागुन ३०
|
५४
|
खिलराज रेग्मी
|
२०६९ चैत्र १ – २०७० माघ २८ (अन्तरिम चुनावी मन्त्रिपरिषद्का अध्यक्षको रूपमा नियुक्त)
|
५५
|
सुशील कोइराला
|
२०७० माघ २७ देखी २०७२ असोज २३
|
५६
|
खड्ग प्रसाद ओली
|
२०७२ असोज २४
देखी हाल सम्म
|
0 comments:
Post a Comment